Sanayi 4.0 Nedir?

Terim olarak ilk defa Hannover, Almanya’da, Hannover Messe fuarında kullanılmıştır. Ancak Sanayi 4.0, asıl olarak Dünya Ekonomik Forumunda (WEF) popülerleşmiş ve toplumun yaygın kullanımına girmiştir. Endüstriyel devrimin bu yeni aşamasını iyi kavrayabilmek için, bu devrimin öncülü olan ilk 3 devrimi inceleyelim.

İlk 3 Sanayi Devrimi

1.Sanayi Devrimi: 18.yüzyılın sonlarında başlayan bu devrim buhar ve su gücünü kullanabilen makineler ile başlamış, ilk fabrikaların ortaya çıkması ile tarım toplumundan şehirleşmeye geçişin önü açılmıştır.

2.Sanayi Devrimi: 19.yüzyılın son çeyreğinde başlayıp 20.yüzyılın ilk çeyreğinde bitmiştir. Döneme, demiryolunun ve telgrafın yaygınlaşması, elektrifikasyon ve seri üretim tekniklerinin geliştirilmesi damgasını vurmuştur. İletişim uzun mesafelerde kolaylaşıp fikir alışverişinin hızlanmasını sağlamıştır.

3.Sanayi Devrimi: 20.yüzyılın sonlarında başlayan sanayi 3.0, ya da diğer adıyla dijital devrim, bilgi teknolojisi (IT) yönüne ekonomik aktivitenin kayması, reel ekonomik üretim süreçlerinin dijital sürece entegre edilmesi gibi gelişmelerle özdeşleştirilebilir. Bu dönemde bireylerin kişisel bilgisayarlara ve internete erişimi artmıştır.

Sanayi 4.0 ‘ın Özellikleri

Sanayi 4.0 ‘ı özgün kılan özelliklerin başında, önceki devrimlere kıyasla otomasyona yapılan daha büyük vurgu yatmaktadır. Burada karşımıza Nesnelerin İnterneti (IoT), Siber Fiziksel Sistem (CPS), Yapay Zeka gibi kavramlar çıkar. Sanayi 4.0 ile birlikte tekrarlanan işlerde makineler insanların yerini almaya başlayacak, Makine Öğrenmesi ile birlikte ise karmaşık işlerin çözümünde insanların çözüm kabiliyetine destek olabilecektir.

Diğer hedefler ise Sanayi 4.0 ile birlikte daha esnek ve müşteri talebi bazlı üretime geçişi sağlamak, aynı anda hata minimizasyonu ve kalite maksimizasyonunu sağlamak da sayılabilir. Esnek talep ve müşteriye özel ürünler müşteri memnuniyetine katkı sağlarken, üretim süreçlerinin de hızlı ve uyumlu hale gelmesini sağlar.

Sanayi 4.0 Hakkındaki Endişeler

Önceki sanayi devrimlerinde de olduğu gibi hiçbir değişim süreci sancısız geçmez. İlk sanayi devriminin sonucunda insanlar köylerden şehirlere göç etmek zorunda kalmış, makine üretimi bir çok küçük aile atölyelerinin batmasına sebep olmuş, sonraki yüzyılların politik atmosferini şekillendirmiştir. 4. Sanayi Devriminin de büyük olumlu etkiler yaratırken aynı zamanda bazı olumsuz sonuçları da yanında getirecektir.

Bu olumsuzlukların başında, düşük beceri gerektiren ve tekrarlayan işlerde hızlı bir istihdam düşüşü ve bu alanlarda yeni iş yaratılmasının gittikçe azalması sorunu gelecektir. İş piyasası daha da rekabetçi olacak, yeteneklerini çağın gereklerine hızlıca güncelleyebilenler yükselirken, bunu başaramayanlar iş piyasasının dışına itilecektir.

Başka bir önemli sorun, teknolojik eşitsizliğin yol açabileceği daha geniş çaplı problemlerdir. Yüksek teknolojilere erişimi kısıtlı olan bireyler, bölgeler veya toplumlar, bu teknolojilere erişimi olanlara kıyasla ciddi dezavantajlar yaşayacaktır. Bu durum, üretim süreçlerinde ekonomik rekabetçiliklerini kaybetme riskini beraberinde getirir. Sonuç olarak, bu ülkeler daha da geride kalabilir ve eşitsizlik krizi içinden çıkılamaz bir hale bürünebilir.

Sonuç

Özetle Sanayi 4.0 üretime büyük bir dönüşüm getirecek ve toplumun kumaşında büyük değişikliklere yol açacaktır. İlk sanayi devriminde de olduğu gibi ekonomik kalkınma ve refahın yükselmesi gibi olumlu gelişmelerin yanı sıra, sosyal problemlerin yükselişi, yeni politik krizlerin ortaya çıkması gibi sonuçlar da doğuracaktır. Bu sebeple toplum, sanayi 4.0 konusunda daha bilgili ve bilinçli olmalı, oluşabilecek potansiyel sorunlara karşı önlemler erkenden alınmalıdır. Bunun sonucunda sanayi 4.0 ‘ın sunacağı avantajlardan toplumca faydalanabilir, olası zorlukların üstesinden gelebiliriz.

Diğer yazılarımı okumak için buraya tıklayabilirsiniz.

Ayrıca, Nesnelerin İnternetini daha iyi anlamak için, Kerem Kandırmaz‘ın Gömülü Sistemler yazısındaki Internet of Things kısmını okuyabilirsiniz.

Herkese iyi günler dilerim!